Droochsloot
Startpagina | Inhoudsopgave | Lezingen | Uitgaven | Op en rond het Domplein | Vrijwaring | Contact

op het web alleen op deze webstek
(om alleen op deze pagina te zoeken druk op Ctrl-F)
Het artikel waarnaar in het nevenstaande verwezen wordt en dat zich als pdf-bestand bevindt onder deze koppeling, bevat een verhandeling over de rivierlopen ten noorden van het stadsgebied. Zie hierover met name ook
Nieuwe theorieën over de rivierlopen
     in en rond de stad Utrecht
Waar lag de oversteekplaats Traiectum?
Tussen Rijn en Vecht
De Oudelle
De vicus Stathe
De Bemuurde Weerd bij Utrecht
Ontstaan en eerste ontwikkeling
door Martin W.J. de Bruijn

In 1985 heb ik onder de titel ‘De Bemuurde Weerd’ een korte studie gepubliceerd over het ontstaan van deze Utrechtse voorstad. Ik deed dit als vrijwilliger bij de Dienst Bouwen en Wonen, on­der­afdeling Monumenten – later het Archeologisch en Bouwhistorisch Cen­trum – van de gemeente Utrecht in een door mijzelf opge­zette nieuwsbrief onder de naam De Trechter. Contactblad voor het onderzoek naar de middeleeuwse ge­schiedenis van de stad Utrecht.
[1] Ald. 133-150.

[2] Over onder meer de Bemuurde Weerd is in 2003 een tamelijk uitvoerige publicatie verschenen van de hand van M. Heurneman en B. van Santen, De Utrechtse wijken. Bemuurde Weerd, Daalsebuurt, Pijlsweerd, Ondiep, Zuilen (Utrecht 2003). Daar deze uitgave niet adequaat geannoteerd is en mede daardoor te beschouwen als een zogeheten publieksboek, acht ik het niet zinvol hier nader op de inhoud ervan, en met name de verkeerde of minder juist geachte voorstellingen, in te gaan.
Deze nieuwsbrief heeft het helaas maar twee jaar uitgehou­den. Hoewel de ontvangst positief was, kwam er weinig respons en werd na twee jaar besloten de uitgave te staken. In totaal zijn er zeven nummers verschenen, het laatste in november 1986. Vanaf nummer 2 van augustus 1985 tot aan het eind maakten ook de archeoloog H.L. de Groot en de bouwkundig ingenieur E.M. Kylstra, bei­den verbonden aan het Archeologisch en Bouwhisto­risch Centrum van de ge­meente Utrecht, deel uit van de redactie. De nieuwsbrief had slechts een beperkt bereik en geen ISBN-nummer, en moet dus als een zoge­naamde grijze publicatie worden beschouwd.

Dat de inhoud ervan evenwel niet helemaal in de vergetelheid was geraakt, er­voer ik een paar jaar geleden bij een ontmoeting met de historica en archeologe R. (Roos) van Oosten. Zij vertelde me dat ze bezig was met een artikel over de pot­ten­bakkers in de Bemuurde Weerd en kennis had genomen van mijn bij­drage. Haar ar­tikel – ‘Het ver­trek van de veertiende-eeuwse pottenbakkers uit de Bemuurde Weerd: verplicht of vrijwillig?’ – is inmiddels verschenen in het Jaar­boek Oud-Utrecht 2012.[1] Na lezing ervan leek het mij dienstig mijn artikel­tje uit 1985 te bewer­ken en meer context te geven.

Op grond van nieuwe inzichten – mijn pro­motieon­derzoek naar de recht­spraak over onroerend goed in het mid­deleeuwse Utrecht moest in 1985 nog begin­nen – en latere publicaties, zoals ook die van Van Oos­ten, is mijn kort verhaal van toen nu een ander, uitgebreider artikel ge­worden.

Bij mijn nieuwe aanvullende onderzoek werd echter al heel snel duidelijk dat er nog zeer veel ongebruikte gegevens bewaard geble­ven zijn. Ook dit artikel moet daarom slechts als een aanzet en een uitno­diging tot verdere studie worden be­schouwd.[2] U kunt het vooralsnog raadplegen als pdf-bestand onder deze koppeling.
De Bemuurde Weerd Van Vianen 1598
De Bemuurde Weerd bij Utrecht met haar bescheiden muur en gracht op een stadsplattegrond van Adam van Vianen uit 1598. Het noorden ligt links. Rechts op de plattegrond een van de zestiende-eeuwse bolwerken en de Weerdpoort, de noordelijke stadspoort van Utrecht.


© 2017-2022 C.J.C. Broer en M.W.J. de Bruijn. - Gepubliceerd 25 oktober 2017; laatst bewerkt 12 maart 2022.