Te citeren als: Martin W.J. de Bruijn, ‘Jeruzalemstraat 8-10 in Utrecht en de hardheid van steen, hout en papier’ (www.broerendebruijn.nl/Jeruzalemstraat8-10.html, versie van [datum], geraadpleegd op [datum]).

Aanvulling van 2 september 2021:

'Het eigenaardige van plagiaat zit niet in de daad zelf – het is ordinaire diefstal –, maar in de houding die de omgeving vaak aanneemt. Een plagiator is een dief die er in veel gevallen op mag rekenen dat de omstanders het voor hem opnemen en zelfs zover gaan dat ze de aanklager verwijten gaan maken [...]. De kracht van de plagiator zit [...] in de morele bijstand van vrienden en collega's. [...] Ieder heeft zijn clique en coterie, zijn instituut, zijn redactie of zijn faculteit die hem beschermt als hij door de mand valt.'

‘Maar hoe was de geschiedenis van het huis vóór het in 1531 door het kapittel van Oudmunster verhuurd werd? Dat blijkt uit het testament van Christiaan (van) Zenden, aan wie Jeruzalemstraat 8-10 voor die tijd had toebehoord. Deze kanunnik van Oudmunster en doctor in de medicijnen, die op 9 maart 1530 was overleden [noot], had op 7 november 1528 zijn uiterste wilsbeschikking opgemaakt [noot]. Van zijn onroerende bezittingen vermaakte hij toen aan de armenproven in de Kruiskapel “zijn voorste huis, dat hij zelf onlangs had gebouwd” (“domum suam anteriorem quam ipse denovo construxit”). Het huis moest verhuurd worden en de huuropbrengst ten goede komen aan de armen. De “beterschap van zijn huis, dat door hem bewoond werd, te zamen met het achterste huis” (“meliorationem domum suam quam inhabitat, unacum domo posteriori”) legateerde hij aan de vicarissen van Oudmunster voor een dagelijkse mis in zijn grafkapel, behoudens het vruchtgebruik van Margriet, zijn huishoudster. Deze vrouw, voluit Margriet van Overhagen van Oldenzaal geheten, verkreeg gedurende haar leven het huis achter de tuin naar het zuiden toe, met twintig voet (ongeveer 7½ meter) van die tuin (“domum retro ortum versus meridiem cum orto XX pedum in longitudine”). Christiaan van Zenden had dit complex in 1498 gekocht van Klaas Lambertsz., eertijds kanunnik van Sint-Pieter, toen broeder van de kartuizers bij Geertruidenberg [noot]).’

‘Hoe het voor die tijd was, is af te leiden uit het testament van Christiaan (van) Zenden, aan wie het huis lange tijd toebehoorde. Deze kanunnik van Oudmunster en doctor in de medicijnen overleed op 9 maart 1530. Op 7 november 1528 had hij zijn uiterste wilsbeschikking opgemaakt. Van zijn onroerende bezittingen vermaakte hij toen aan de armenproven in de kruiskapel ‘zijn voorste huis, dat hij zelf onlangs had gebouwd’. Dit huis moest worden verbouwd en de huuropbrengst moest ten goede komen aan de armen. De ‘beterschap van zijn huis, dat door hem werd bewoond, te zamen met het archterste huis’ legateerde hij aan de vicarissen van Oudmunster voor een dagelijkse mis in zijn grafkapel, behoudens het vruchtgebruik van Margriet, zijn huishoudster. Deze vrouw, voluit Margriet van Overhagen geheten, verkreeg gedurende haar leven het huis achter de tuin naar het zuiden toe, met twintig voet (ongeveer 7,5 meter) van die tuin. Christiaan van Zenden had dit complex in 1498 gekocht van Klaas Lambertsz., eertijds kanunnik van Sint-Pieter, maar toen broeder van de kartuizers bij Geertruidenberg.’

‘Tja, het is op zichzelf natuurlijk erg interessant om te zien hoe men vanuit verschillende wetenschappelijke richtingen tot niet geheel parallel lopende conclusies kan komen. In dit geval gaat het in beide gevallen om zeer gerespecteerde deskundigen die beiden in Utrecht een grote staat van dienst hebben opgebouwd. Dus wie er uiteindelijk gelijk heeft, laten wij hier graag ter beoordeling aan wie daar behoefte aan heeft.’

‘kBen het met je eens natuurlijk. Het blijft vreemd dat jij van de drukker hoort hoe ze met mijn corrigerend stukje om willen gaan. Wij zijn het met elkaar eens, maar ze zouden de mening van Bart Klück inzake de datering nog kunnen vragen, bij wijze van weerwoord. Mijn aanspreekpunt bij UMF, Bert Aanstoot (wat een toepasselijke naam in dit verband), heeft evenmin van zich laten horen. Nogal amateuristisch allemaal!’

'De voorlaatste mail heb ik in cc naar Bert Aanstoot gestuurd, mijn enige aanspreekpunt bij UMF, maar die reageert niet. Er is voordien of tussendoor niets afgesproken over een procedure of wijze van publiceren. Mochten ze het zo doen, zoals jij vreest via jouw contact, dan zeg ik deze club op.'

‘Het erratum op een los velletje verdient niet de schoonheidsprijs, maar is wat mij betreft voldoende.’

‘Ook ik ben teleurgesteld over de communicatie vanuit dhr. De Bruijn naar onze vrijwilligers, het UMF en naar mij als persoon; maar dat is een keuze van Dhr. De Bruijn. Ik ga daar verder niet op in.’